Eşit Haklar İçin İzleme Derneği (ESHİD) koordinasyonunda farklı tematik alanlarda çalışma yürüten Ayrımcılık İzleme Platformu üyesi 21 sivil toplum örgütü 2011 yılının Engellilere Yönelik Ayrımcılık ve Hak İhlalleri Raporu’nu yayımladı. Engelli bireylere yönelik ayrımcılık ve hak ihlallerinin görünür kılınması yoluyla farkındalık yaratmak ve yasama/yürütme otoritesinin engelliler alanındaki politika ve uygulamalarının insan hakları ve fırsat eşitliği temeline oturtulmasına katkıda bulunmak amacıyla hazırlanan rapor, medyaya yansıyan haberler ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararları aracılığıyla hazırlandı.
Rapora göre, 2011 yılında en az 11 engelli birey ihmaller nedeniyle, en az dört engelli saldırı ve şiddet nedeniyle hayatını kaybetti.
Bir engelli birey, adalete erişim sorunları nedeniyle tutuklandı, on engelli kayboldu, üçü işkenceye, onu aşağılayıcı muamele ve cezaya maruz kaldı.
Engellilere karşı 24 sömürü, şiddet ve istismar vakası yaşandı. 15’i tecavüze, üçü cinsel istismara, üçü cinsel tacize uğradı, biri şiddet gördü.
Beş engelli eğitim alanında, beşi istihdam, üçü sağlık alanında ayrımcılığa uğradı.
Yaşam hakkı ihlallerinde hayatını kaybeden 15 kişiden 14’ü; sömürü, şiddet ve istismara maruz kalanların hepsi zihinsel engelli bireylerdi.
Raporda, ayrımcı pratikler ve ayrımcılığın önlenmesi konusunda engelliler, engelli aileleri ve kamu görevlileri arasında farkındalık düzeyinin düşük olduğu söylenirken, kadın engelliler ile bazı engelli gruplarının daha fazla ayrımcılığa maruz kaldığı belirtiliyor.
“Özürlülüğe Dayalı Ayrımcılığın Ölçülmesi Araştırması” bulgularına göre, örneklem grubunun yüzde 52,5’i ayrımcılığın TCK’ya göre suç olduğunu; yüzde 56,9’u ise ayrımcılığa uğradığında nereye başvuracağını bilmiyor. Nereye başvuracağını bilenlerin (%43.1) sadece yüzde 35.6’sı adli yerlere, yüzde 5.6’sı ise emniyete başvuruyor.
Milletvekillerinin yazılı soru önergeleri ve yapılan bilgi edinme başvurularına verilen cevaplarından yola çıkarak, kamu otoritesinin elinde engellilerin erişimine uygun olan ve olmayan binalara ilişkin kesin bilgiler bulunmadığı da söyleniyor.
Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığının 2002 verilerine göre, Türkiye nüfusunun yüzde 12,29’u, yani yaklaşık sekiz buçuk milyon kişi engelli olarak yaşamını sürdürüyor.
Metin Kaynağı: ihop.org.tr
