Kürt Çalışmaları Merkezi’nin ETKİNİZ desteğiyle yürüttüğü “İKİ İLERİ BİR GERİ: Kürt Kültürel Yayıncılığının Maruz Kaldığı Hak İhlallerinin İzlenmesi Raporu” yayınlandı.
Kürt yayınevi temsilcileri ve alanı izleyen aktörlerle yapılan görüşmelerin analiz edilmesiyle hazılanan rapor, Kürt yayıncılığının Türkiye’deki serüvenini hatırlatıyor ve sektörün yaşadığı zorluklar ile maruz kaldığı hak ihlallerini içeriyor.
Rapora göre 1983 yılında askeri yönetim tarafından çıkarılan ve Kürtçe yapmayı engelleyen “Türkçeden Başka Dillerde Yapılacak Yayınlar Hakkında Kanun”un 1991’de Turgut Özal tarafından kaldırılması Kürt yayıncılığı için önemli bir kavşak anlamına geliyor. İkinci önemli kavşak ise 2013-15 yılları arasında devam eden Çözüm Süreci. Yayıncılar bu dönemi Kürt yayıncılığının “altın çağı” olarak adlandırıyorlar.
Çözüm Sürecinin bitişi Kürt yayıncılığı açısından duraklama ve gerileme döneminin başlaması anlamına geliyor. Kürt yayıncılığı, uzun zamandır azalan hak ihlallerine bu dönemde sıkça maruz kalıyor.
Raporda izleme sonucunda ortaya çıkan hak ihlalleri; basım ve dağıtım alanında yaşanan ayrımcılık ve ihlaller, KHK’lar ve belediyelere kayyım atanmasının Kürt yayıncılığına etkileri, kitap fuarlarına katılmada yaşanan sorun ve ihlaller, Kültür Bakanlığının desteklerinde yaşanan ayrımcılık, kitapların yasaklanması ve toplatılması, cezaevlerine gönderilen kitapların mahpuslara verilmemesi ve yayıncılara yönelik yasal baskı gibi başlıklar altında tasnif ediliyor.
Türkiye’deki Kürt yayınevlerinin son on yılda yaşadıkları süreçleri, maruz kaldıkları hak ihlallerini ve gelecekten beklentilerini anlamak ve görünür kılmak amacıyla hazırlanan “İki İleri Bir Geri” başlıklı raporuna aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
