Giriş
Bağımsız seçim gözlemi; demokratik, adil ve herkes için eşit fırsatlar içeren seçimlerin yapılabilmesine, seçme ve seçilme hakkına eşit erişimin sağlanmasına katkı sağlamayı hedeflemektedir. Bağımsız seçim gözlemi seçimlerin meşruiyeti bakımından kriterlerden biridir.
BM İnsan Hakları Komitesi Seçmenlerin, oylamanın gizliliği ve oyların sayımına güvenebilmesi için oylama işlemi, sayma işlemi, yargısal gözden geçirme ve benzeri işlemler açısından bağımsız bir seçim kontrolü gerçekleştirilmelidir
Yurttaşların neredeyse tek katılım yolunun seçimlerde oy vermek olduğu ve demokratik katılım mekanizmalarının son derece kısıtlı olduğu Türkiye’de seçimlerin bağımsız gözleminin önemi daha da artmaktadır. Türkiye’de 2002, 2007, 2011 Genel Seçimleri ve 2014 Cumhurbaşkanı Seçimi Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu (ODIHR) tarafından izlenmiş ve raporlanmıştır. AGİT/ODIHR tüm seçim gözlem raporlarında Türkiye’de seçim sürecinin bağımsız gözleme açılmasını tavsiye etmiştir.
Bağımsız Seçim İzleme Platformu (BSİP), insan hakları temelli seçim izleme çalışması yapmak üzere 2011 yılında hak eksenli çalışan sivil toplum örgütleri tarafından kurulmuştur. BSİP, uluslararası standartlar üzerinden kadınlar, engelliler, etnik kökeni, dinî inancı, anadili ve cinsel kimliği farklı olanlar, zorla yerinden edilenler, Türkçe okuma-yazma bilmeyenler açısından seçim sürecinde gerçekleşen hak ihlalleri ve ayrımcılığın tespit edilmesine, seçme ve seçilme hakkını kullanma konusunda fırsat ve koşulların belirlenmesine odaklanmaktadır.
BSİP, hazırladığı tüm seçim gözlem raporlarını Yüksek Seçim Kurulu (YSK) ile paylaşmış, seçim uygulamaları için önerilerde bulunmuştur. 2011 Milletvekili Genel Seçimleri öncesinde ve sonraki tüm seçimlerde YSK’ya Bağımsız Gözlemcilik statüsünün tanınması için resmi başvurular yapmıştır.
BSİP 2011 Genel Seçimleri, 2014 Yerel Seçimleri ve 2014 Cumhurbaşkanı Seçimi’nde bağımsız seçim gözlemi yapmış ve raporlamıştır.
Bağımsız seçim gözlemi çalışmasının ve platformun, herhangi bir siyasi parti ya da adayla doğrudan ya da dolaylı bir ilişkisi bulunmamaktadır. Bağımsız seçim gözlemcilerimiz Uluslararası Gözlem İlkeleri Beyannamesi Davranış İlkeleri’ne uygun gözlem yapmaktadır.